Skocz do zawartości

  •      Zaloguj się   
  • Rejestracja

Witaj!

Zaloguj się lub Zarejestruj by otrzymać pełen dostęp do naszego forum.


Szukaj w artykułach


Reklama


Ostatnie na blogu


1540 aktywnych użytkowników (w ciągu ostatnich 15 minut)

1409 gości, 5 anonimowych

ozzy321, Niusio99, jacek.hetflaisz, mopar, FanAtyk, coma, Bing, qaya, slawek_2348, ManieQ, Peles, Leszko, Greg Greg, jakub75, Adam K., Mawer, tomwes, Bulter, russian80, wojciiech, jasku10, irekmisiak, ewertas, Matyz, dante, koziol1006, zibi 56, ms80, kondzio 77, remek1, Google, kedar, GroPerch, Tokarz 2000, Wojciech_B, darek63, przemass855, krzk1234, Jano, lukanio, keiko, Damian Knieja, wiesławek, hasior, Kamil_D, Lebalon, mela, DominikBP, tzienkiewicz, krzysiek7008, Piterson, rebowski12, DanekM, Sylwek1981, roberto_s, TomaszSz, migdau, Maroxx21, marcinesz, Riverhunter, DumFish, tomspinn, Pescador de caña, daniel., kamyk9, Dziad Wodny, ZIKU, rolen, Marek Tański, Areck, PrzemekL, Darek_W, wujek, cyprys19, KrólRyb, Quent, asp, witeg, as1111, sero1975, bho70, adis, rothen, PiotrekF, Popej, Trociowy, SilverN, ObraFM, wojciech1919, mateuszxt, Ciastek, radziu25, ballin, Noro85, strois, womaly23, Fabian, Kamil_Olsztyn, niko333, Silent1, Mjynsiorz, Żbik, Henrikes, Facebook, l.berlinski, karbor111, pit1982, Okonek@123, PawelPac, pele, GINPK, azhek, WWW, Zbigart, Cez@ry, Johny72, gregox, radeqs, Jacek01, szpaczek23, Pluszszcz, Abs142, SID, spincast, bolc, Tomasz eS, smk111, Fred A, bilejdilej


* * * * *

Wywiad z Bobem Loomisem, ATC


 

Wersja angielska wywiadu

 English version

 

Wywiady na jerkbait.pl cieszą się tradycyjnie dużą popularnością gdyż staramy się aby nasi Użytkownicy mogli dzięki nim bliżej poznać znaczące postaci świata wędkarskiego. Dziś również wyjątkowa okazja, mamy przyjemność zaprosić do lektury wywiadu jakiego specjalnie dla jerkbait.pl udzielił Bob Loomis z firmy Advanced Tubular Composites (ATC).
 

Bob, jak długo jesteś związany z branżą wędkarską? Pamiętasz swoje początki? Czy to za namową Gary’ego Loomisa, czy może kogoś innego, zająłeś się produkcją materiałów kompozytowych? Wiem że tworzyłeś Rogue Rods i D&E Rods – czy możesz powiedzieć jaka jest historia tych firm/marek?

Jestem obecny w branży wędkarskiej od ponad 25 lat. Byłem jeszcze w koledżu kiedy Gary Loomis (mój wuj) poprosił mnie żebym pomógł mu zakładać nową firmę produkującą wędki (G-Loomis). Z kolei kiedy zakończyłem swoją pracę w G-Loomis, zaangażowałem się w D&E Rods – mój przyjaciel był właścicielem, a w swoim czasie pomagałem tworzyć D&E ponieważ mieliśmy [w G-Loomis] mało zamówień na całe wędki dla klientów typu OEM [Original Equipment Manufacturer – instytucja sprzedająca pod własną markę sprzęt zamówiony u innego producenta, przyp. tłum.] . W tym samym czasie G-Loomis miał bardzo dużo zamówień na same blanki dla odbiorców OEM i odsyłał klientów z blankami do D&E żeby na naich robili tam kije.

W tamtym czasie D&E większość swoich produktów budowała właśnie na blankach G-Loomis. Produkowaliśmy wędki na prywatne zamówienie oraz dla odbiorców OEM. Jednym z naszych odbiorców była firma o nazwie Rogue Rods. Zaproponowałem im, że przyjrzę się ich produktom a następnie pomagałem przeprojektowywać i projektować nowe produkty. Z czasem zacząłem pracować dla Rogue na pełen etat.  Zaprojektowałem dla nich całą linię produktów, ponieważ wcześniej mieli tylko trochę wędek muchowych i kilka spinningów w swojej ofercie. Przez dwa lata mojej pracy dla Rogue pomogłem również w tworzeniu działu sprzedaży. Opuściłem Rogue przechodząc do branży kijów golfowych, czyli do Loomis Golf, a potem do ATC.

 


Blanki muchowe mogą być wykorzystywane również do budowania innych typów wędek. Zdjęcie przedstawia blank muchowy IF8614/15 na którym wykonano morską wędkę jigową. Spisuje się w tej roli bardzo dobrze w zakresie przynęt od 2 do 8 uncji.

 

Czy pracowałeś razem z Garym Loomisem w G-Loomis Inc. Jakie to było doświadczenie? Jak długo pracowałeś dla G-Loomis? Co z perspektywy czasu myślisz o tamtym okresie? Dlaczego, razem z Fredem Gasparachem rozstaliście się z G-Loomis?

Gary nauczył mnie dosłownie wszystkiego co wiem o projektowaniu blanków. Zaczynałem w tej dziedzinie dosłownie od zera. Dla G-Loomis pracowałem przez 19 lat. Wspominam to jako wspaniałe doświadczenie, przede wszystkim zakładanie i rozwijanie tej firmy od początku, od spółki zatrudniającej zaledwie 7 pracowników do przeszło 300. Kiedy G-Loomis został sprzedany do Shimano, kierunek rozwoju/filozofia  firmy zmieniły się i uznaliśmy z Fredem że czas zrobić coś innego.

 

Jak powstało ATC? Czy spółka o tej nazwie istniała przez przejęciem firmy Shikari, czy też została utworzona specjalnie w celu przejęcia Shikari? Kto jest właścicielem ATC, czy to firma amerykańska czy międzynarodowa? Jak duże znaczenie ma produkcja blanków z punktu widzenia całej działalności firmy? Jakie stanowisko oficjalnie zajmujesz w ATC?

Spółka ATC została utworzona już po przejęciu Shikari przez spółkę Targus Fly & Feather (która jest naszą spółką-matką, z amerykańskim kapitałem). Targus Fly posiadało również Loomis Golf  gdzie pracowałem, w Wenatchee w stanie Waszyngton. Połączyliśmy obie części pod jednym dachem w Wenatchee w celu zwiększenia efektywności. Część produkująca blanki zajmuje bardzo istotne miejsce w biznes-planie ATC. Moje oficjalne stanowisko w ATC to Dyrektor ds. Operacyjnych co oznacza, że kieruję produkcją, projektowaniem, badaniami i rozwojem obydwu części firmy, zarówno tej produkującej kije golfowe jak i tej wytwarzającej blanki.

 


 

Jak właściwie wyglądało przejęcie Shikari? Co się zmieniło? Czy blanki są produkowane w tym samym miejscu czy produkcja została przeniesiona (i dokąd)? Co się stało z pracownikami, z urządzeniami? Czy mógłbyś po krótce przedstawić kluczowych pracowników obecnie odpowiedzialnych za produkcję blanków w ATC?

Większość maszyn została przeniesiona do Wenachee, dodatkowo część własnych urządzeń mieliśmy już na miejscu. Pracownicy są nowi, przeszkoleni przeze mnie. W skład zespołu wchodzą Brad Hampton, Anne Koepke, Salvador Gustifsan, Chris Hedges, Dustin Countryman i Kim Loomis.

Wszyscy nasi pracownicy są wszechstronnie przeszkoleni tak aby mogli wspomagać różne fazy produkcji w tym wysyłkę towarów oraz obsługę klienta. Fred Gasparach pracował dla G-Loomis przez 14 lat jako menadżer sklepu z wędkami, inżynier-projektant blanków, menedżer ds. zakupów oraz regionalny szef sprzedaży. Po przejęciu G-Loomis przez Shimano odszedł do Pacific Bay gdzie pracował jako menedżer ds. zakupów, menedżer ds. rozwoju produktów i szef sprzedaży międzynarodowej. Od 3 lat pracuje dla ATC jako menedżer ds. sprzedaży oraz pomaga w rozwoju nowych produktów.

 


Zdjęcie grupowe zrobione specjalnie dla jerkbait.pl, od lewej do prawej: Salvador Gustelum, Chris Hedges, Bob Loomis, Brad Hampton, Kimberly Loomis, Dustin Countryman. Barkuje Ann.

 


Kimberly w biurze

 

Wiele znanych firm z branży wędkarskiej przenosi swoją produkcję do krajów zamorskich np. do Chin. Czy ATC rozważa taką możliwość w przyszłości w odniesieniu do części firmy produkującej blanki? A, być może, myślicie o kolejnym przejęciu któregoś z producentów blanków?

Obecnie nie mamy żadnych planów dotyczących produkcji blanków zagranicą czy przejęcia którejś z firm produkujących blanki. Naszym zdaniem jest wystarczający popyt na wyroby „made in USA” wśród rodbuilderów i odbiorców OEM , mamy doskonały zakład produkcyjny i nie chcemy tego zmieniać.

 

Czy ATC produkuje swój własny pre-preg czy też kupujecie go na rynku? Od kogo kupujecie włókna grafitowe i/lub pre-preg? Czy coś się zmieniło w tym względzie w stosunku do praktyki jaka obowiązywała w Shikari?

Nie produkujemy naszego własnego pre-pregu. Kupujemy go od kilku różnych producentów i jest to obecnie zadanie trudniejsze niż było powiedzmy 10 lat temu. Biorąc pod uwagę zapotrzebowanie przemysłu wojskowego i lotniczego, rynek produktów rekreacyjnych jest traktowany trochę po macoszemu, w sytuacji kiedy światowa produkcja włókien węglowych nie nadąża za popytem. Obecnie dostawcy wreszcie zaczynają zwiększać produkcję więc jest trochę łatwiej. Kupujemy materiał, który trochę się różni od tego z jakiego były produkowane blanki Shikari ale naszym zdaniem jest to różnica na plus.

 


Brad przycinajacy prepreg

 

Po przejęciu Shikari niektóre blanki nie doczekały się kontynuacji, nie są obecne w ofercie ATC – dlaczego? Z drugiej strony, wasz dystrybutor w Polsce oferuje blanki nie występujące w oficjalnym katalogu – czy ATC produkuje blanki na indywidualne zamówienie? Jaka jest procedura takiego zamówienia?

Podjęliśmy decyzję o niekontynuowaniu produkcji części modeli Shikari z braku zamówień lub w stosunku do tych blanków, które były przestarzałe. Tak, produkujemy blanki na indywidualne zamówienie ale w ilości która uzasadnia podjęcie procesu projektowania i testowania. Zazwyczaj klient przychodzi do nas z oczekiwaniami odnośnie akcji blanku i na podstawie wielkości zamówienia oraz posiadanego oprzyrządowania [chodzi głównie o mandrele – trzpienie na których rolowane są blanki – przyp. tłum.] podejmujemy decyzję czy jesteśmy czy nie jesteśmy w stanie zrealizować takie zamówienie.

 


Salvador czyszczący mandrele

 

Materiały ATC (ATC) – czy to są inaczej nazwane odpowiedniki byłych materiałów Shikari (SH) czy też coś uległo zmianie, np. czy ATC V jest to jest to samo co SHX? Co z projektami kontynuowanych modeli Shikari – ich zbieżnością, wagą – czy to jest to samo co było?

Materiały ATC są odpowiednikami materiałów Shikari z wyjątkiem tego że są produkowane z lepszego włókna. ATC V nie jest jednak tym samym materiałem co SHX. To jest mieszanka materiału wysoko- oraz średniomodułowego. Wiele blanków pozostało praktycznie bez zmian, ale wiele również przeprojektowaliśmy/poprawiliśmy.

 


Salvador i Dustin nawijaja pre-preg na mandrele

 


Salvador roluje blanki

 

Bob, jesteś doświadczonym projektantem blanków. Czy mógłbyś opisać jak podchodzisz do procesu projektowania oraz jakie są kolejne fazy tego procesu – od pomysłu do gotowego produktu? Dla przykładu, czy rozpoczynasz raczej od określenia zbieżności blanku czy może wyboru materiału z jakiego będzie zbudowany? Czy pracujesz przy projektowaniu sam czy zajmuje się tym większy zespół? Jakich narzędzia / maszyny wykorzystywane są w tym procesie?

Każdy nowy produkt ma swoje źródło w czyimś pomyśle. Zilustruję to przykładem – ostatnio zaprojektowałem nowy blank (ATC V PV764). Jeden z naszych dobrych przyjaciół jest zapalonym łowcą bassów małogębowych. Jednym z najlepszych typów wędki wynalezionych do połowu bassa małogębowego jest kij długości 7’6” mocy 8-17lb, w uzbrojeniu spinningowym na ultralekkich przelotkach przeznaczony do łowienia gumami o masie 3/8-3/4oz. Żeby stworzyć taki model w ofercie ATC musiałem wyselekcjonować materiał. Musiałem wziąć pod uwagę w jaki sposób kij będzie użytkowany wędkarsko. Musiałem sam pójść na ryby żeby np. dobrze określić rodzaj akcji jaka będzie potrzebna. Na tej podstawie mogłem dokonać wyboru odpowiedniego mandrela. Wiedząc już, że blank powinien mieć akcję medium-fast oraz moc w okolicach 8-17lb, opracowałem projekt bazowy łącząc przy tym różne materiały w różnych częściach blanku żeby uzyskać to o co mi chodziło i żeby całość przy tym się nie rozleciała. Dużym problemem części projektantów jest to, że produkują blanki bardzo lekkie ale nie spełniające kryterium podstawowego  jakim jest zachowanie integralności blanku w warunkach wędkarskich do jakich jest projektowany! Jeżeli blank się łamie bo nie ma w nim wystarczająco wiele materiału nie jest wart żadnych pieniędzy.

Kolejnym krokiem było zbudowanie 3 prototypów na podstawie projektu bazowego żeby ocenić jak projekt się udał. Żeby tego dokonać na tych prototypowych blankach trzeba zbudować wędkę i zabrać ją nad wodę na ryby. Jeżeli sprawdzi się nad wodą, możemy wprowadzić blank do oferty. Wspomniany ATC V PV764, który właśnie skończyłem wyszedł świetnie, jest lżejszy o ok. 5/8 uncji w porównaniu do odpowiednika z ATC III i bardzo mocny. Obecnie jestem w trakcie procesu budowy wędek na tym prototypowym blanku i testowania ich w warunkach polowych.

Cały proces projektowania to wysiłek zbiorowy, niezależnie czy pomysł budowy określonego typu blanku pochodzi od klienta czy od nas samych. W tym wszystkim chodzi o to, żeby produkt końcowy spełniał oczekiwania. Pośrodku całego procesu jest zrozumienie uwarunkowań wędkarskich, materiałowych, projektowych, zagadnień związanych z żywicami używanymi przy produkcji blanku oraz tego jak te wszystkie zagadnienia połączyć w określonym miejscu i czasie. Trzeba też zdawać sobie sprawę z tego, że  nawet z najlepszego blanku można zrobić fatalną wędkę.

Jeżeli chodzi o maszyny i urządzenia to w trakcie procesu korzystamy np. z mikrometrów itp wyposażenia używanego w procesie produkcji. Używamy pras do prepregów, stołów do rolowania, maszyn do owijania prepregów nawiniętych na mandrel celofanem i oczywiście pieców do wypiekania blanków. Na końcu są maszyny do piaskowania blanków, piłki do przycinania oraz tablica z krzywiznami ugięć służąca do oceny, czy końcowy produkt wyszedł zgodny z założeniami.

 


Dustin przygotowujący maszynę do owijania mandreli z prepregiem w celofan

 


Chris wykańcza gotowe wyroby

 

Bob – ogólnie rzecz ujmując, jakie są twoim zdaniem kluczowe cechy blanku dobrej jakości? Na czym koncentrujesz się w procesie projektowania: na wadze, module sprężystości materiału, ugięciu, odporności na urazy – oczywiście wszystko jest istotne, ale czy któraś z tych cech w sposób specjalny przykuwa twoją uwagę, jest swego rodzaju znakiem rozpoznawczym? Czy masz swoje ulubione blanki w ofercie ATC?

Blank dobrej jakości musi łączyć wiele cech. Musi cechować się odpowiednim ugięciem i długością żeby wykonał pracę, do której został zaprojektowany. Przyczyną dla której istnieje tak wiele różnych modeli blanków jest właśnie to, że każdy z nich ma właściwe dla siebie zadanie, przeznaczenie. Typy materiałów, których się używa również są determinowane przez planowane zastosowania wędkarskie. Czasami włókno szklane może być lepszym materiałem od maty węglowej o wysokim module sprężystości, np. z powodu obrażeń jakie musi wytrzymać jak w przypadku blanków służących do połowów morskich. Z drugiej strony bywa że wysokomodułowy węgiel będzie lepszy od materiału standardowego, w podstawowym module, np. wtedy kiedy zależy nam w pierwszym rzędzie na czułości wędki. Na tym właśnie najbardziej się koncentruję w procesie projektowania, żeby dobrać najlepszy materiał do planowanego zastosowania wędkarskiego blanku oraz żeby dobrać odpowiednią długość i ugięcie. Najbardziej lubię projektować lekkie i czułe blanki z wysokomodułowych materiałów ale nie zawsze jest to najlepsza odpowiedź na konkretną potrzebę. Moimi ulubionymi blankami w ofercie ATC jest linia blanków ATC V. Są lżejsze i czulsze od swoich odpowiedników wykonanych z materiału ATC III.

 

Co myślisz o zastosowaniu technologii / materiałów takich jak Tytan / Boron w procesie konstrukcji blanku?

Aktualnie nie istnieją żadne wysokomodułowe materiały z wyjątkiem włókien węglowych, które byłyby wystarczająco trwałe przy jednolitej konstrukcji.. Boron / Tytan etc.  pełnią głównie funkcję marketingową.

Przy dobrym projektowaniu oraz umiejętnym wykorzystaniu i połączeniu materiałów można  wytworzyć nadzwyczajne produkty. Ja osobiście nie używam w tym celu Boronu ani Tytanu  z tej przyczyny, że są to materiały cięższe od ich odpowiedników, o podobnym module, wykonanych z włókien grafitowych. Boron, [Bor] jest cięższy od typowego włókna grafitowego o module sprężystości 57MSI. Spisuje się znakomicie tam gdzie potrzebna jest duża moc, np. w konstrukcji kijów golfowych. Jeżeli chodzi o wędki to mogę zrobić lepszy blank, który jest lżejszy i ma ten sam moduł sprężystości co Boron, jak nasze blanki z serii ATC V, które zawierają w sobie materiał o module sprężystości 57MSI. Podobnie jeśli chodzi o Tytan, jest to materiał wysokomodułowy ale cięższy od materiału grafitowego o porównywalnym module. Za reklamą większość produktów, które są opisywane jako zawierające Tytan stoi osiągnięcie celu marketingowego, że są wykonane z czegoś egzotycznego, ale to nie oznacza że są to lepsze wyroby. Przede wszystkim w większości tych przypadków wykorzystuje się zbyt  małe ilości [Boronu lub Tytanu] aby stworzyć coś innego, niż tylko narzędzie marketingowe. Żaden z tych materiałów nie jest też elastyczny w podobnym stopniu co włókno grafitowe dlatego można je wykorzystywać tylko dolniku czyli tej części blanku która się nie gnie. Nie znajdziecie żadnego z tych materiałów wykorzystanego w części szczytowej blanku. Zatem jeżeli komuś zależy na większej sprawności wędki, mniejszej wadze, większej czułości, po prostu lepszym narzędziu do łowienia to lepsze efekty można osiągnąć łącząc włókna grafitowe. Poza tym jest dużo innych składników, które składają się na blank jako całość - takich jak „scrim”, który może być wykonywany z włókna szklanego lub grafitowego, rodzaj i ilość żywic zastosowanych do produkcji blanku, waga materiału grafitowego, zbieżność mandreli, urządzenia na jakich są wykonywane – wszystko to jeśli użyte odpowiednio może dać efekt w postaci bardzo dobrego narzędzia do łowienia.  

 


Kimberly przygotowuje blanki do wysylki

 


Dustin przygotowje blanki do wypiekania

 

Czy możesz podzielić się z nami jakimiś nowinkami odnośnie nowych materiałów / modeli blanków jakie pojawią się w katalogu ATC w najbliższej przyszłości? Niektórzy, dla przykładu, z chęcią zobaczyliby w katalogu ATC dwuczęściowy blank do lżejszego jigowania, np. w długości 7’6”-8’0”…

Nie pracujemy obecnie nad żadnym nowym materiałem który mógłby “namieszać” w najbliższej przyszłości. Nowe produkty, które będą dodawane do oferty ATC, będą wykonywane z materiału ATC V. Jeżeli dostaniemy więcej informacji odnośnie wędki jigowej, o której wspominasz, takich jak ugięcie, moc, ciężar wyrzutowy oraz ilość, z przyjemnością wykonamy takie zamówienie.

 


Dustin oglądający blanki po zakończeniu procesu wypiekania

 

Czy powinniśmy spodziewać się wzrostu cen blanków w przyszłości? Czy ewentualna podwyżka będzie znacząca? Jakie mogą być jej przyczyny? Czy cena produktu finalnego jest istotnym zagadnieniem z punktu widzenia ATC?

Jedyną przyczyną podwyżek może być wzrost cen włókna grafitowego. Trudno obecnie powiedzieć czy ewentualna podwyżka będzie znacząca czy nie,  jest czynnik pozostający poza naszą kontrolą. Oczywiście zwracamy uwagę na cenę naszych produktów ponieważ zdajemy sobie sprawę, że powyżej pewnego pułapu cenowego produkty po prostu przestają się sprzedawać. Ludzie chcą dobrych produktów za rozsądne pieniądze, o to w tym wszystkim chodzi.

 

Czy myślicie o rozpoczęciu produkcji wędek fabrycznych, takich jakie robi np. G-Loomis albo St.Croix? Dlaczego?

Nie mamy żadnych planów odnośnie produkcji wędek fabrycznych przez ATC. Nie leży w naszym interesie konkurowanie z naszymi klientami. Klienci z segmentu OEM są dla nas niezwykle ważni i stanowią więcej niż połowę naszego biznesu. Jeśli zaczęlibyśmy produkować gotowe wędki musielibyśmy je sprzedawać na tym samym rynku co ci klienci czyli konkurowalibyśmy z nimi. Naszym zdaniem nie byłoby to właściwe posunięcie z punktu widzenia interesów firmy.

 

Bob, co lubisz robić w wolnym czasie? Czy twoją pasją jest praca czy też wolisz pójść na ryby? Pochwalisz się co złowiłeś ostatnio? Masz swoje ulubione gatunki ryb / metody wędkowania?

Kiedy 25 lat temu rozpoczynałem pracę z Garym robiłem to głównie po to żeby poznać coś nowego a Gary mówił “zrobimy sobie tyle blanków żeby spokojnie iść na polowanie”. Myśliwstwo i wędkarstwo to moje dwie pasje. Właśnie wróciłem z podróży służbowej na Florydę gdzie była okazja połowić dosłownie wszystko od barrakudy do rekinów, jack crevale, bluefishy, mangrowe snaper czy grouper. Zawsze bardzo się cieszę kiedy mogę powędkować w sposób jakiego wcześniej nie praktykowałem. Cieszę się też jeśli mogę połowić duże ilości ryb, nawet jeżeli nie są to okazy. Jednymi z moich ulubionych metod połowu jest głęboki morski jigging w poszukiwaniu halibutów i dorszy na wodach Alaski.  

 


 

Czy chciałbyś coś przekazać na zakończenie użytkownikom jerkbait.pl oraz swoim klientom w Polsce?

Bardzo dziękuję za rozmowę, jeżeli jest cokolwiek co moglibyśmy poprawić aby produkować wyroby lepiej pasujące do stylu wędkowania w Polsce po prostu dajcie nam znać. Jedną z rzeczy, które zawsze powtarzam jest to, że nie wytworzymy nic lepszego jeżeli nie będziemy mieli świadomości i zrozumienia konkretnych uwarunkowań wędkarskich. Może przyjedziemy do Polski na ryby, żeby zrozumieć lepiej lokalne uwarunkowania i dzięki temu produkować lepsze wyroby.

Bob – z przyjemnością będziemy cię gościć w Polsce – bardzo dziękuję za wywiad. Chciałbym również podziękować Łukaszowi Masiakowi, polskiemu dystrybutorowi ATC, za pomoc przy realizacji wywiadu.

 
Friko, 2008

 

Jeśli chcesz skomentować ten artykuł zapraszam na forum



0 Komentarze