kiedys popelnilem tekst w temacie plecionek, zreszta do dzis nieopublikowany ... po poludniu postaralem sie go troche zaadaptowac do obecnego (wiecznego, niesmiertelnego, bezdennego) tematu i to wlasnie z tego powodu tyle w nim duzych liter i polskich znakow
SPECTRA to POLYETHYLEN a DYNEEMA to HM-POLYETHYLEN (UHMWPE), jest tez trzeci materiał o tych samych właściwościach, ale ze względów marketingowo-patentowych jest on sprzedawany, jako CERTRAN … biorąc ten cały majdan do kupy mamy na rynku: DYNEEMA (DSM z Holandii), CERTRAN (Hoechst z Niemiec) i SPECTRA (Honeywell z USA) ... wszystkie wymienione produkty to materiał, swojego rodzaju prepreg, na linki PE
Na planecie ziemia jest kilku (bardzo niewielu) producentów tzw. superwłókien, dokładnie mówiąc jest ich TYLKO 6: DSM, Akzo Nobel, DuPont, Allied Signals, Toyobo i Teijin ... do tego dochodzi bardzo niewiele fabryk produkujących z tych włókien linki, np. w USA sa tylko 3 fabryki produkujące plecionki wędkarskie, ze względu na ten fakt łatwo się zorientować, ze produkują je nie tylko pod własną marką, ale także w systemie OEM a nawet EMS
Teraz pożonglujmy trochę cyferkami i teoriami (aby je na końcu o kant dupy rozbić)
Wytrzymałość linearna pojedynczych włókien UHMWPE wynosi w warunkach laboratoryjnych ca. 450 kg/ mm², gotowa plecionka ma niestety znacznie niższą wytrzymałość, np. z powodów jak poniżej:
- powierzchnia przekroju plecionki składa sie nie tylko z samych włókien, ale również w sposób nieunikniony z powietrza, które nieuchronnie wchodzi pomiędzy poszczególne okrągłe włókna splotu (tak, tak, pojedyncze włókna sa okrągłe, ale ze względu na technologię splotu żadna plecionka nie jest okrągła w przekroju – i nigdy nie będzie, nie będzie tak długo dopóki nie zostanie potraktowana w sposób podły, czyli mówiąc jasno dopiero obróbka termiczna lub chemiczna pozwala na zrobienie z plecionki linki okrągłej, która nota bene nazywa się po owej obróbce hybrid line, lub thermofised line ale w żadnym przypadku super line, braided line lub z lechicka plecionka)
- ze względu na technologię splotu, pojedyncze włókna zostają w procesie zakrzywiane i tracą wytrzymałość w porównaniu z linearnie obciążanymi włóknami, (czyli włóknami niezakrzywionymi)
Z powodów jak powyżej, gotowa plecionka osiąga wytrzymałość około 300 kg/ mm² … po przeliczeniu plecionka z UHMWPE o wyliczonym teoretycznym przekroju 0.18 mm może w najlepszym przypadku osiągnąć 7.6 kg wytrzymałości i więcej nie jest możliwe! Oczywiście, że parametry, które znajdujemy na wielu etykietkach wielu szpulek, wielu tzw. ‘producentów’ (SIC!) nie idzie w parze z powyższym, np. klasycznie 10.6 kg przy 0.06 mm … WOW! Przy takich parametrach wyliczamy bajeczne (w tym przypadku można potraktować to dosłownie) 3751 kg/ mm² wytrzymałości … WOW! Czyli mamy do czynienia z 10-cio krotnie wyższą wytrzymałością niż podawana przez producenta włókien UHMWPE … w rzeczywistości linka o przekroju 0.06 mm mogłaby, w zależności, od jakości jej splotu, osiągnąć wytrzymałość 0.85 kg, … czyli wędkarz zostaje traktowany, jak wiejski głupek bez szkoły …
Utwierdzam się od wielu lat w przekonaniu, ze tak właśnie jest, ponieważ nie wierze, ze pisarze etykiet sami nie wiedza, co pisza … wiedza, co pisza, pisza bzdury i to z premedytacja …
No OK, wróćmy do naszego przykładowego plecionego sznurka 0.06 mm … załóżmy, ze rozchodzi się o plecionkę wykonana z superwłókien dyneema (tak tez jest w ponad 85% przypadków) … maksymalna wytrzymałość takiego produktu mogłaby wynosić 24 kg (teoretycznie, w praktyce dochodzimy do cyfry 18 kg), jeżeli ta linka byłaby wykonana z jednego włókna … z tym ze nasze plecionki nie sa wykonane z jednego wlokna (jak sama nazwa wskazuje – PLECIONKA), tylko z 4-16 włókien (najczęściej 4-8) i dlatego powstają nieuchronnie straty w przekroju, powodowane technologia splotu (o czym już pisałem). Te straty w przekroju wynoszą jakieś 14-25% i powodują adekwatną stratę wytrzymałości … bara-bara-czary-mary i w reku zostaje nam wytrzymałość w granicach 15.5 kg … ale to jeszcze nie wszystkie czynniki wpływające na osłabienie plecionki … dochodzą jeszcze załamania włókien (25-35%), coating i farby (5-10%) powodują kolejne osłabienie splotu, który nota bene jest konieczny do zachowania długowieczności linki a także jej właściwości fizycznych (takich jak je znamy i lubimy). To wszystko co opisałem powyżej składa się na linearną wytrzymałość gotowej plecionki … raz jeszcze: ‘producent’ podaje 10.6 kg przy 0.06 mm … a owe cyferki liczy się i pisze się (na etykietach szpulek) mniej więcej tak:
Podstawowe dane (baza laboratoryjna): linka 0,06mm spleciona z 8 superwłókien UHMWPE daje ca. 13% straty w materiale (powietrze w przekroju), wytrzymałość linki wynosi 300kg/mm², straty przy splocie wynoszą 26,5%, przy barwieniu i coatingu powstaje dodatkowa strata w granicach 7,5%
Pisarze etykiet i katalogów wędkarskich liczą to wszystko według następującej formuły: 0,06 x 300 = 18 – 13% (2,34)= 15,66 – 26,5% (4,15) = 11,51 – 7,5% (0,86) = 10,65kg wytrzymałości linearnej … eeeee! Pse Pani Naucycielki … eeeee! … w tej folmule mamy ewidentny błąd … Pseeeee Paaaaniii! Ponieważ podane 0.06 nie jest powierzchnią tylko ‘średnicą’, czyli 0.06 mm średnicy daje w geometrii 0.0028 mm² (0,03² x 3,14) powierzchni … co przy średniej wytrzymałości 300 kg/mm² rezultuje w 0.84 kg wytrzymałości linearnej … więcej nie jest po prostu możliwe!
to tyle w tym temacie (wiecznym, niesmiertelnym i bezdennym temacie plecionek) ode mnie... sprzedałem tutaj trochę wiedzy gromadzonej przez ostatnie XXXXXXXXX ...
jednakże malutką część pozostawiłem w dalszym ciągu dla siebie

i dobrze mi z tym